Kamienica ul. Żelazna 75a, Warszawa

898

Nowoczesny, pięciopiętrowy gmach powstały dla Ignacego Partowicza w altach 1937-38. Architektem tej nader futurystycznej, jak na owe czasy budowli był Edward Herstein (1905-ok. 1940-43 w warszawskim getcie). Obiekt jest powszechnie znany – stał bowiem w tle jednej z bram do getta i z racji tego znalazł się na wielu niemieckich zdjęciach robionych w tej okolicy. Mocna, nowoczesna konstrukcja budynku uratowała go przed zniszczeniami ostatniej wojny. Został oczywiście nadwyrężony, jednak były to straty powierzchowne, szczególnie w porównaniu z innymi otaczającymi go budynkami. Zniszczeniu uległ tylko dach. Po wojnie, dopiero w latach 1958-59 gmach poddano w końcu ogólnemu remontowi, nad którym pieczę sprawował Stanisław Marzyński (1904-1992). Mimo, iż kamienica ma adres od ul. Żelaznej, to elewacją główną zwrócona jest w stronę ul. Chłodnej. Prawie całą jej powierzchnię opasują galeriowe balkony, a cofnięty parter ograniczają od linii fasady proste filary odlane z jasnego lastrico. W powstałych w ten sposób podcieniach umieszczono szereg lokali użytkowych. Wewnątrz klatki schodowej wykorzystano na posadzkach, podobne jak na filarach, jasne lastrico z elementami czarnymi i zielonymi. Zielone lastrico spotyka się stosunkowo rzadko. Na podłodze parteru są ślady po odłamkach, a na piętrach rozległe czerwone plamy, powstałe najprawdopodobniej z ludzkiej krwi, podczas walk z Niemcami, w okresie ostatniej wojny. Również na wyższych piętrach, widać na podłodze ślady rozbryzgów po odłamkach. Obudowa windy wygląda na starą. Dom jest ta tyle nowoczesny, że może być ona zarówno oryginalna przedwojenna jak i pochodzić z okresu powojennego remontu.

::: Sfinansowano ze środków Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj