Kamienica ul. Borowa 6-12, Otwock (sanatorium ,,Olin”, kaplica)

Kaplica była jednym z obiektów kompleksu największego w Otwocku sanatorium dziecięcego, którego początki sięgają 1929 r. Wtedy to z inicjatywy żony marszałka Józefa Piłsudskiego, Aleksandry, kierowany przez nią Komitet Opieki nad Najbiedniejszymi Mieszkańcami Warszawy i Podmiejskich Okolic rozpoczął starania o wydzierżawienie gruntu, na którym mógłby prowadzić swą działalność. Wybudowano letnisko, w którym jednorazowo mogło przebywać – wypoczywać, spędzać wakacje, bawić się etc. – nawet do tysiąca (!) dziecięcych pensjonariuszy. Aby upamiętnić inicjatorkę przedsięwzięcia, Aleksandrę Piłsudską, letnisko nazwano Olinem. Z czasem zaczęto tu prowadzić także działalność leczniczą i prozdrowotną. W ramach powojennej reaktywacji działalności – jeszcze nie pod państwowym nadzorem – postanowiono kontynuować tu leczenie dzieci. Na rozległym terenie prężnie działały sanatorium oraz prewentorium dla dzieci z gruźlicą oraz nią zagrożonych. Szybki powojenny rozwój placówki nie byłby możliwy bez wydatnej pomocy, jaką nieodpłatnie ofiarowało państwo szwedzkie. Pomoc dotyczyła zarówno wznoszenia budynków (np. materiały) czy szkolenia personelu polskiego, jak i pracy na miejscu wysokiej klasy specjalistów ze Szwecji. Od 1947 r. było to już sanatorium państwowe, od 1951 r. funkcjonujące pod nazwą Wojewódzki Szpital Gruźlicy i Chorób Płuc dla Dzieci im. J. Marchlewskiego. Placówka rozwijała się, wznoszono nowe budynki i na początku lat 50. XX w. dysponowano 520 miejscami. Niestety, instytucja nie wytrzymała zderzenia z nową rzeczywistością po 1989 r. Oddziały lecznicze wraz z personelem, sprzętem i pensjonariuszami przeniesiono w inne miejsca, a sama nieruchomość zaczęła szybko niszczeć. Dziś bodajże najlepiej zachowanym obiektem jest prezentowana tu kaplica przyzakładowa – niestety, obecnie silnie zdewastowana. Z innych pawilonów pozostały nieliczne relikty, teren porasta las i tylko stojąca czasem między drzewami betonowa latarnia czy asfalt, który można wypatrzeć na dziwnie prostych „leśnych” ścieżkach, świadczą o przeszłości tego miejsca.

::: Włączono do bazy w ramach projektu: ,,FOCUS na detal – społeczna dokumentacja detalu architektonicznego zabytków Warszawy i innych miast Mazowsza”, realizowanego w ramach wsparcia ze środków planu rozwojowego (Krajowego Planu Odbudowy / KPO).