Kamienica ul. Wawerska 15, Warszawa

Jeden z kilku budynków wzniesionych na dużej, podzielonej po I wojnie światowej parceli. Mimo iż po podziale posesji powstało tu w różnym czasie sześć odrębnych obiektów, to tworzą one swego rodzaju całość, na którą składają się trzy dwupiętrowe kamieniczki od ulicy Rybnej i trzy od ulicy Wawerskiej. Wszystkie mają podobny gabaryt, co zapewne podyktowane było obowiązującym na tym terenie ówczesnym planem zagospodarowania (jedne z pierwszych takich działań realizowanych przez władze miejskie). Są przykładami typowej zabudowy Kamionka i Grochowa z lat międzywojennych. Domy, o których mowa, nie były wznoszone przez jednego inwestora. Są wykończone dość oszczędnie, a nieliczne ich detale tkwią stylowo raczej w drugim niż trzecim dziesięcioleciu XX w. Kamienice te były przeznaczone raczej dla średniozamożnych mieszkańców. Omawiany tu dom (ul. Wawerska 15) przededniu II wojny światowej należał do S. Kierskiego. Obiekt ma tradycyjny przejazd bramny prowadzący na teren posesji, jednak wejście na klatkę schodową umieszczono nie z przejazdu, a od strony podwórza. Drzwi z przejazdu prowadzą do mieszkania stróża. Niektóre detale, jak drzwi do lokali o układzie płycin w typie: poziom, pion, pion, poziom, numerki nad drzwiami, mogą sugerować, że ta kamieniczka jest najstarsza z całego zespołu. Dom zaczął się „rysować”, widać wiele pęknięć zarówno od podwórza, jak i od strony ulicy. Obiekt wzniesiono przed 1935 r. Po detalu trudno określić dokładny czas jego budowy, bowiem wszystkie sześć budynków było wznoszonych systemem gospodarczym, dziś określanym jako „budżetowy”. Stąd pojawiają się w ich architekturze elementy wystroju nieco wcześniejsze stylowo niż data wzniesienia kamieniczki. Jako ostatni z całego kompleksu powstał dom przy ul. Rybnej 28 (po 1935 r., jego przedwojennymi właścicielami byli Helena i Wierusz Jezierscy oraz Ewa Kowalska). W ostatnim czasie trzy kamieniczki zostały odremontowane: ul. Wawerska 19 (tużprzedwojennymi właścicielami domu byli L. Chajsturr oraz Izaak Zabłudowski), ul. Rybna 24 (przed wojną właścicielką kamienicy nr 24 była Bronisława Stawska) i 28. Trwają przygotowania do remontu kolejnych trzech (ul. Rybna 26, ul. Wawerska 15 i 17).

Przy opracowaniu historii wzmiankowanych tu domów korzystano m.in. z artykułu: K. Komar-Michalczyk, M. Wesołowska, „Mniej znane kamienice Kamionka”, „STOLICA”, 2024, nr 9-10, s. 44-48.

::: Włączono do bazy w ramach projektu: „Studeo et Conservo 2024” – (XIX edycja), dofinansowanego przez Miasto Stołeczne Warszawa.