Kamienica ul. Mokotowska 3, Warszawa

Przykład luksusowej kamienicy wzniesionej w początkowym okresie obowiązywania tzw. umiarkowanego modernizmu, w pierwszej połowie lat 30. XX w. Pierwotnie cały teren pomiędzy ulicami Mokotowską, Polną i Nowowiejską stanowił całość – nie był przecięty jak dziś arterią łączącą plac Konstytucji z Trasą Łazienkowską, czyli ulicą Waryńskiego. Działki budowlane, szczególnie w południowej części kwartału, były znacznie większe niż na północy tego obszaru, inne też spełniały funkcje, bo o ile od północy podział w zasadzie nie uległ zmianie i ten istniejący był sukcesywnie wykorzystywany pod zabudowę mieszkalną, o tyle na południu dużo większe pierwotnie działki z zakładami przemysłowymi z czasem dzielono na mniejsze parcele, na których stawiano kamienice czynszowe. Tak było i w tym przypadku. Jednak o ile pod numerami sąsiednimi sytuacja związana z podziałem była dość prosta, o tyle w omawianym przypadku właściciele mieli do czynienia z długą działką wypełnioną oficynami o przeznaczeniu na poły mieszkalnym, na poły produkcyjnym, tworzącymi aż cztery podwórka – nic na tyle atrakcyjnego, by można to było wykorzystać, dodatkowo kształt ponadprzeciętnie długiej działki układał się w łuk. Być może dlatego kamienice nr 5, 7, 9 czy 11 wzniesiono jeszcze na przełomie XIX i XX w., a opisywaną tu kamienicę nr 3 dopiero pod koniec dwudziestolecia międzywojennego. Właściciel gruntu, którym był wówczas Bank Ziemiański, podzielił parcelę. Zbiegło się to z wytyczeniem na tyłach przyulicznych posesji meandrującej i rozwidlającej się uliczki dzisiaj pod nazwą Jaworzyńska. Wówczas (1929 r.) w posiadanie działki oznaczonej obecnie numerem 3 weszli państwo Majdeccy oraz Tadeusz Langowski. Po kilku latach wybudowali tu elegancki, nowoczesny dom. Tuż przed II wojną obiekt znajdował się w rękach Eliasza Mazura, który musiał go nabyć przynajmniej rok wcześniej, bowiem z 1938 r. pochodzą wzmianki o przerabianiu przez niego mieszkań na sklepy. Jeden taki lokal znajduje się od frontu i sklep funkcjonuje w nim do dziś. II wojnę obiekt przetrwał w dobrym stanie – dach nie był uszkodzony. Na ceramicznej okładzinie elewacji frontowej widać szereg postrzelin (?), czasami ze śladami powojennych wypełnień.  

::: Włączono do bazy w ramach projektu: ,,FOCUS na detal – społeczna dokumentacja detalu architektonicznego zabytków Warszawy i innych miast Mazowsza”, realizowanego w ramach wsparcia ze środków planu rozwojowego (Krajowego Planu Odbudowy / KPO).