Kamienica pl. Jana Pawła II nr 3, Żyrardów

Dom Ludowy, zwany popularnie Ludowcem, wznoszono w latach 1910-1912, a do użytku oddano z początkiem 1913 r. (26 stycznia). Oficjalna nazwa obiektu brzmiała „Carl Dittrichs Haus”, pochodziła od nazwiska fundatora gmachu Carla [Karola] Augusta Dittricha mł., przemysłowca, któremu Żyrardów zawdzięczał rozwój swej potęgi jako miasta produkcji lnu. Obiekt był przewidziany dla lokalnej społeczności, funkcjonował przede wszystkim jako sala widowiskowo-teatralna. Z racji zmiany sytuacji spowodowanej wybuchem I wojny światowej i bliskością frontu niemiecko-rosyjskiego gmach zamieniono na szpital polowy, co doprowadził do jego dewastacji. W dwudziestoleciu międzywojennym budynek wyremontowano i zaczął on ponownie służyć zgodnie ze swoim przeznaczeniem – jako miejsce wszelkiego rodzaju spotkań i szerzenia kultury. Co znamienne, podczas II wojny światowej znowu zaprowadzono tu szpital polowy. Po wyzwoleniu spod niemieckiej okupacji, w nowej socjalistycznej rzeczywistości, obiekt ponownie pełnił swe pierwotne funkcje, tyle że pozostawał pod wpływem i na usługach jedynie wtedy słusznej ideologii. Zmieniono też jego nazwę z Domu Ludowego na Międzyzakładowy Dom Kultury. W okresie PRL zaczęło tu działać kino i należy przypuszczać, że właśnie wtedy zamurowano boczne okna doświetlające salę. Kolejna zmiana nazwy nastąpiła wraz z upadkiem komunizmu. Obecnie obiekt jest Miejskim Domem Kultury. Warto wspomnieć o formie samego budynku. Wzniesiono go w stylu wczesnomodernistycznym, z wpływami secesji niemieckiej bądź skandynawskiej. Jego detal jest oszczędny. Nazwisko projektanta na obecnym stanie badań nie jest znane. Oprócz charakterystycznie rozczłonkowanej bryły zwracają uwagę kute pokryte zieloną patyną kraty, posadzka w hallu głównym, z małych heksagonalnych płytek ułożonych w tzw. plaster miodu i tworzących wzory oraz napisy. Interesująco prezentuje się półkolista klatka schodowa z balustradą nawiązującą do wzoru zewnętrznych krat, sala kinowa o ciekawie rozwiązanym sklepieniu (konstrukcja z żelazobetonu, użyta ponoć po raz pierwszy w Królestwie Polskim przy budowie omawianego gmachu). Dziś oprócz placówek kulturalnych mieści się w budynku kino pod wymowną nazwą Len.

::: Włączono do bazy w ramach projektu: ,,FOCUS na detal – społeczna dokumentacja detalu architektonicznego zabytków Warszawy i innych miast Mazowsza”, realizowanego w ramach wsparcia ze środków planu rozwojowego (Krajowego Planu Odbudowy / KPO).