Kamienica ul. Lwowska 8, Warszawa

Wczesnomodernistyczna kamienica o układzie jednopodwórzowym zamkniętym. Została wzniesiona w 1909 r. dla rodziny Gierszewskich i w rękach tejże pozostała aż do końca II wojny światowej, kiedy to – niedługo po jej zakończeniu – prawowitym właścicielom obiekt został odebrany przez ówczesną władzę. Gmach uzyskał niesymetryczną, dość ascetyczną w swej formie elewację frontową, o detalu nawiązującym do form klasycyzmu, a także, w pewnym stopniu, do form baroku. Elewacja frontowa jest najlepiej zachowanym elementem z całego obiektu. Dom był znacznie uszkodzony II wojny, spore partie podwórzowe zostały rozebrane. W ten sposób zniknęła południowa część oficyny wschodniej i prawie cała oficyna południowa. W domu frontowym zniszczenia sięgały miejscami, licząc od dachu, trzeciej kondygnacji. Na głównej klatce schodowej najbardziej interesującym elementem są schody, gdzie w przypadku stopni połączono lastrico z kamieniem, a towarzyszy im kuta balustrada. Rozkład mieszkań na piętrze (zapewne też ich liczba i podział) odbiegają od pierwotnego, o czym mogą świadczyć zbiorcze dzwonki przed nowymi przeszklonymi drzwiami, za którymi stare, obszerne przedpokoje służą dziś często za przedłużenie korytarza klatki schodowej, stanowiąc przestrzeń wspólną. Klatki zachowane w oficynach północnej i wschodniej są całkowicie nowe – powojenne. Oryginalny wystrój zachowany jest natomiast na klatce kuchennej południowej w ocalałym fragmencie oficyny południowej. Jej aranżacja, użyte materiały, sposób wykonania, a także sposób rozplanowania silnie przypominają klatkę kuchenną z domu pod n-erem 6. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że do prac wykończeniowych wynajęto te samą firmę budowlaną. Wśród szeregu elementów zbieżnych z domem nr 6 są m.in. balustrada z kutych prętów czy posadzka z płytek cementowych itd. W przejeździe bramnym podczas remontu usunięto żółte terakotowe płytki, którymi wyłożona była podłoga przejazdu. Na uwagę zasługują też dwa garaże (?) we wschodniej oficynie. Jeśli nie powstały wtórnie, to są bardzo oryginalnym i rzadkim przed I wojną światową elementem składowym podwórza.

::: Sfinansowano ze środków Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.