Pałac Brzozowskich. Elewacja główna - zachodnia. Fot. Wojciech Kmieć, 2023 r., źródło: AOD IV.
Powstający etapami zespół kilku budynków, zlokalizowanych w zachodniej części pierwotnie dość długiej parceli sięgającej od Brackiej aż do Nowego Światu. Obecnie na części działki od strony Brackiej wydzielono trzy adresy: ul. Bracka 20 – obejmujący dom przyuliczny, oficynę północną i tzw. domek stróża; ul. Bracka 20B dotyczący pałacu Brzozowskich i ul. Bracka 20A – nowy blok, stojący na miejscu dawnej oficyny wschodniej zlokalizowanej w głębi działki (za pałacem), połączonej niegdyś z pałacem dwoma arkadowymi przęsłami. Tę długą działkę rozparcelowano i podzielono w drugiej połowie lat 40. XIX w. Dom frontowy (od strony ulicy Brackiej) wzniesiono wg proj. Henryka Marconiego w 1848 r. Z powojennych zniszczeń został odbudowany w nieco zmienionej formie. Na posesji w 1881 r. wzniesiono również neobarokowy pałac (z efektownym podjazdem), dla rodziny Brzozowskich. Charakterystycznym jego elementem pozostaje obszerny, tarasowy balkon. Obiekt doznał poważnych uszkodzeń podczas wojny. Po jej zakończeniu odbudowano go z przeznaczeniem na biura. Tylna oficyna, stojąca pierwotnie za pałacem, jako jedyna z całego kompleksu nie przetrwała do naszych czasów. Oprócz tego na posesji wznosi się jeszcze tzw. domek stróża, z malowniczą wieżyczką, oraz oficyna północna o nietypowym obrysie w kształcie litery „C”. Dwa ostatnie obiekty przetrwały wojnę „pod dachem”. Oficyna jest XIX-wieczna, zapewne nieznacznie młodsza od stojącego w głębi posesji pałacu. Pierwotnie była połączona z domem frontowym. Połączenie to zlikwidowano po 1945 r.
Kute (oryginalne) zwieńczenie nad bramą północną na pałacowy dziedziniec. Fot. Robert Marcinkowski, 2023 r., źródło: AOD IV.Elewacja frontowa – zachodnia. Podjazd. Fot. Kaja Diks, 2023 r., źródło: AOD IV.Fragment podjazdu. Po lewej kolumna balkonu północnego i pierwotny parapet. W tle wejście główne do pałacu. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Elewacja frontowa – zachodnia. Tralki przy tarasie pod balkonem północnym. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Elewacja frontowa – zachodnia. Tralki przy tarasie pod balkonem północnym. Fot. Kaja Diks, 2023 r., źródło: AOD IV.Fragmenty gzymsu i kostki brukowe przy tarasie pod balkonem północnym. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Elewacja frontowa – zachodnia. Podjazd. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Murek przy podjeździe. Odbój i trzon latarni. Widok na północny zachód, ku bramie północnej. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Fragment podjazdu. Murek, odbój żeliwny i trzon latarni. Widok na południowy zachód. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Fragment podjazdu. Odbój żeliwny. W tle wejście główne do pałacu. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Wejście główne do pałacu z podjazdu. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Wzmocnienie balkonu (tarasu), nad podjazdem. Widok na zachód spod głównego wejścia. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Pałac Brzozowskich. Elewacja frontowa – zachodnia. Fot. Wojciech Kmieć, 2023 r., źródło: AOD IV.Elewacja frontowa – zachodnia. Boniowanie i kliniec nad oknem parteru. Fot. Robert Marcinkowski, 2023 r., źródło: AOD IV.Elewacja frontowa – zachodnia. Naczółek nad oknem I piętra. Fot. Robert Marcinkowski, 2023 r., źródło: AOD IV.Elewacja frontowa – zachodnia. Naczółek nad oknem I pietra, nad przejazdem bramnym południowym. Fot. Robert Marcinkowski, 2023 r., źródło: AOD IV.Przejazd bramny południowy. Widok na wschód. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Przejazd bramny południowy. Widok na wschód. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Przejazd bramny południowy. Odbój północno-zachodni. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Przejazd bramny południowy. Widok na wschód. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Przejazd bramny południowy. Wlot zachodni. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Przejazd bramny południowy. Widok na zachód. Fot. Kaja Diks, 2023 r., źródło: AOD IV.Elewacja wschodnia. Wlot przejazdu bramnego południowego. Widok na zachód. Fot. Kaja Diks, 2023 r., źródło: AOD IV.Elewacja wschodnia. Gzyms pod oknami II piętra. Fot. Robert Marcinkowski, 2023 r., źródło: AOD IV.Elewacja wschodnia. Wlot przejazdu bramnego północnego. Widok na zachód. Fot. Kaja Diks, 2023 r., źródło: AOD IV.Przejazd bramny północny. Widok na zachód. Fot. Kaja Diks, 2023 r., źródło: AOD IV.Przejazd bramny północny. Widok na południe. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Przejazd bramny północny. Odbój południowo-zachodni. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Przejazd bramny północny. Widok na wschód. Fot. Agnieszka Dziubiel, 2023 r., źródło: AOD IV.Właz kanalizacyjny, prod. Herzfeld & Victorius SA w Grudziądzu, lata międzywojenne. Przed bramą północną pałacowego dziedzińca. Fot. Robert Marcinkowski, 2023 r., źródło: AOD IV.
