Kamienica ul. Górnośląska 10 (oficyna tylna), Warszawa

1158
Elewacja północna (oduliczna) - widok ogólny. Fot. Robert Marcinkowski. 2024 r., źródło: AOD V.

Niewielki, dwupiętrowy budynek wzniesiony został w północnej części rozległej trapezoidalnej działki położonej od ulicy Górnej (ob. Górnośląska). Obiekt powtarza szerokość budynku głównego, posadowionego bezpośrednio przy ulicy. Zgodność szerokości dwu oddalonych od siebie obiektów może ewentualnie sugerować zamiar wydzielenia fragmentu wschodniej części tejże działki (hip. 2996a) jako odrębnej całości. Nie doszło do tego, za to w późniejszym czasie do obu budynków dostawiono wschodnie skrzydła reprezentacyjnego gmachu stojącego frontem od ul. Rozbrat 26. W efekcie przekształceń własnościowych na zapleczu oficyny ul. Górna (Górnośląska) 10 powstała łamana, kameralna ulica Miechowska, łącząca ulice Rozbrat i Śniegockiej. Wkrótce po jej wytyczeniu i przeprowadzeniu w terenie (ok. 1927 r.) jej południowy odcinek, prostopadły do ulicy Rozbrat, a równoległy do opisywanej tu oficyny uzyskał miano Franciszka Dmowskiego (pisarza drugiej połowy XVIII w.). Powszechnie przyjęło się przyjmować datę budowy obu domów spod adresu ul. Górnośląska 10 jako tożsamą z datą wzniesienia gmachu głównego, mieszczącego liceum żeńskie, który to obiekt ukończono wraz z 1932 r. Jednak zdecydowanie odmienna forma obu budynków, nienawiązująca w żadnym stopniu do stykających się z nimi skrzydeł gmachu głównego, pozwala założyć, iż domy te powstały nieco wcześniej. Po pierwsze swą formą zewnętrzną, jak i układem funkcjonalnym nawiązują raczej do stylistyki i rozplanowania charakterystycznych dla czasów sprzed I wojny światowej (m.in. dom frontowy ma przejazd bramny). Po drugie oficyna, mimo iż wzniesiono ją na północnym krańcu działki, tak aby maksymalizować teren pod przyszłą zabudowę, to jednak nie dotyka do samej granicy. Zbudowano ją 8 m od nieistniejącego dziś płotu. Może to sugerować, że liczono się sytuacją, iż na sąsiedniej działce powstanie budynek w ,,ostrej” granicy. Chcąc zatem mieć w oficynie okna na obie strony, należało ją odsunąć nieco na południe. Stąd wniosek, iż dom ten powstał zapewne nieco wcześniej niż główny gmach gimnazjum, zapewne wkrótce po I wojnie światowej, kilka lat przed pomysłem wytyczenia nowej ulicy Miechowskiej. Sam obiekt ma ciekawszy detal na obu elewacjach niż wystrój klatki schodowej, który być może jest wynikiem przebudowy we wczesnym PRL-u.

::: Włączono do bazy w ramach projektu „Akademia Opiekunów Dziedzictwa V”, realizowanego w 2024 r. z udziałem wolontariuszy, dofinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Dziedzictwa – w ramach programu „Wspólnie dla dziedzictwa”.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj